Sưng, đau khớp gối là vấn đề mà nhiều người, đặc biệt là người lớn lớn tuổi thường gặp phải, nó có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân như chấn thương, hoạt động nặng, quá mức, do các bệnh như viêm khớp dạng thấp, viêm bao hoạt dịch, viêm kèm theo hoặc không kèm theo nhiễm trùng khớp gối,…. Khớp gối bị sưng, đau gây khó chịu, hạn chế tính linh hoạt và chức năng của đầu gối, dai dẳng sẽ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Vậy khi nào đầu gối bị sưng cần được chăm sóc y tế và khi nào có thể chăm sóc giảm nhẹ tại nhà? Sưng đầu gối và tràn dịch khớp gối ở mức độ nhẹ đến trung bình thường có thể được điều trị tại nhà. Nên nhờ đến sự chăm sóc y tế nếu đầu gối bị sưng liên tục hoặc kèm theo đau dữ dội hoặc các triệu chứng nghiêm trọng khác.
Nên tới cơ sở y tế và gặp bác sĩ để được thăm khám, điều trị khi tình trạng sưng đầu gối có các dấu hiệu sau:
- Đầu gối bị sưng nặng hoặc có biểu hiện bất thường rõ rệt
- Đầu gối không thể duỗi thẳng hoặc co lại hoàn toàn
- Đầu gối bị đau dữ dội (ví dụ, cơn đau không được điều trị thỏa đáng bằng thuốc không kê đơn)
- Da trên đầu gối trở nên nóng hoặc đỏ
- Bị sốt từ 38 °C trở lên
- Sưng đầu gối đã tồn tại trong 3 ngày hoặc lâu hơn
- Nếu vết sưng ảnh hưởng đến cả chân chứ không chỉ đầu gối.
Ngoài ra, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu tình trạng sưng tấy ở chân xảy ra đột ngột mà không rõ nguyên nhân, đặc biệt nếu đi kèm với các triệu chứng như đau chân, đau ngực và/hoặc khó thở, vì đây có thể là dấu hiệu của cục máu đông, có thể đe dọa tính mạng.
Cách điều trị sưng, đau đầu gối tại nhà
Trong nhiều trường hợp, đầu gối bị sưng nhẹ đến vừa có thể được điều trị tại nhà. Chăm sóc tại nhà thường bao gồm: nghỉ ngơi (Rest, chườm đá (Icying), nén/ép (Compression) và nâng cao chân (Elevation) – gọi là nguyên tắc (R.I.C.E.) và kết hợp với dùng thuốc giảm đau không kê đơn nếu cần.
- Nghỉ ngơi (Rest): Giúp khớp có thời gian tự sửa chữa và phục hồi. Nghỉ chơi thể thao và các hoạt động khác trong 24 giờ hoặc lâu hơn. Khớp không nhất thiết phải bất động, tuy nhiên, nên tránh các hoạt động gây căng thẳng cho vùng bị thương đến mức đau đớn hoặc có thể làm chậm hoặc ngăn cản quá trình lành vết thương. Những người bị sưng, đau đầu gối nên cố gắng co và duỗi thẳng đầu gối một cách nhẹ nhàng nhiều lần trong ngày để duy trì phạm vi chuyển động của khớp gối.
- Chườm đá (Icing): Là một phương pháp điều trị dễ dàng và hiệu quả cho tình trạng sưng tấy quá mức ở đầu gối. Liệu pháp lạnh có thể làm giảm các triệu chứng nhờ việc khiến cho các mạch máu gần đó co lại, giảm lưu lượng máu và viêm; làm chậm quá trình sản xuất dịch khớp ở đầu gối (dịch khớp thường hữu ích nhưng có thể góp phần gây sưng đầu gối và khó chịu); đánh lạc hướng các tín hiệu đau đến não.
Chườm lạnh lên đầu gối không quá 20 phút mỗi lần, nghỉ 1-2 giờ và lặp lại chu kỳ này nhiều lần trong ngày. Không nên chườm đá trực tiếp lên da. Ngăn ngừa tổn thương da bằng cách đặt khăn hoặc vật liệu khác giữa túi nước đá và da. Liệu pháp chườm lạnh có thể không phù hợp với những người mắc Hội chứng Raynaud hoặc tổn thương thần kinh.